‘Hier schiet ik dus niks mee op’ hoorde ik mezelf denken. Ik zuchtte en volgde nog maar eens met mijn vinger het stoffen ruitpatroon op het bankje bij mijn therapeut.
Ze zweeg. Ze had me een vraag gesteld en pfff, ik wist er gewoon geen antwoord op. Ik was jongvolwassen, halverwege de twintig en had toch geen idee hoe ik over bepaalde dingen dacht?! Wat ik wel wist, was hoe ik me voelde: gedeprimeerd en onzeker.
‘Wat heeft therapie voor zin?’ is een gevoel wat veel mensen soms bekruipt die naar een therapeut gaan. Toch gebeurt er op zo’n moment heel veel, zonder dat je dat als cliënt doorhebt. In deze blog lees je daarom drie dingen die een therapeut doet waarvan je denkt dat ze geen zin hebben – en die toch veel voor je doen.
Een therapeut luistert (en geeft geen adviezen)
Het werk van een therapeut bestaat voor een groot deel uit luisteren. Niet zomaar een beetje voor de vuist weg, maar het gaat om geconcentreerd, opmerkzaam en geïnteresseerd luisteren. Waarom is dat zinvol?
Dat is zinvol omdat iemand die emotioneel lijdt het als eerste nodig heeft om zich werkelijk gehoord te voelen. Dat schept een veilige setting, waardoor je uiteindelijk kunt gaan groeien. Het is als de milde warmte van de zon in het voorjaar.
Maar er is meer. Als je vastzit in een probleem doe je vaak iets waardoor je steeds weg beweegt bij de oplossing, dat heb je zelf niet door. Dat kan je zomaar jaren op dezelfde plek houden. Daarom luistert en kijkt een therapeut geconcentreerd naar je en legt daar de vinger op. Die helpt je het te zien.
Een therapeut stelt vragen
Therapie is voor 80% bezig zijn met bewustwording en voor 20% werken aan verandering. Daarom stelt een therapeut je bewustwordingsvragen zoals: ‘Hoe was dat voor jou?’, ‘Wat voel je daarbij?’ en ‘Wat vind jij daarvan?’ In eerste instantie is dat misschien vermoeiend. Tenminste, dat vond ik destijds zeker. Hoe vaak ik in het begin niet dacht ‘Wat heb ik hieraan?!’ en ‘Geef me nou eens advies!’ Maar zelf gaan nadenken en voelen is de weg naar bewustwording en herstel.
In de drukte van alledag kom je daar vaak nauwelijks aan toe. Of je komt er niet aan toe omdat je structureel staat afgestemd op anderen.
Dit leren bewust te worden van jezelf dient nog een extra doel: de therapeut helpt jou hiermee een vaardigheid te ontwikkelen: contact maken met jezelf, ontdekken wat je voelt, vindt, ervaart en dat serieus te nemen. Als je dat kunt heb je iets kostbaars in handen. Want dan kun je sturen en je leven vormgeven vanuit jezelf. Ook straks na therapie.
Een therapeut geeft erkenning
Een therapeut geeft erkenning aan wat je hebt meegemaakt. ‘Wat moet dat moeilijk voor je zijn geweest.’ Op het eerste gezicht kan dat zomaar wrevel oproepen. Maar wij mensen hebben vaak de neiging om te bagatelliseren of te relativeren hoe iets voor ons was. Zo houden we ons staande, andere opties kennen we misschien niet eens. Ondertussen is het ons wel overkomen en zit de emotie erover weggestopt in ons lichaam. En dat heeft impact op ons lijf; emoties die niet beleefd zijn maar ontweken, zorgen vaak voor onrust en stress waarvan we niet begrijpen dat we ze hebben.
Oprechte erkenning van een geïnteresseerde gesprekspartner kan zomaar de deur openen naar opgekropte emoties. Het brengt een gevoelsbeweging op gang die lang is onderdrukt. Als je eindelijk aankomt bij het beleven van oude pijnlijke situaties brengt dat een diepgevoelde rust. Daarmee verdwijnt er veel stress uit je lijf.
Geef mij een pil!
Ik wilde destijds dolgraag adviezen, of beter nog, een pil die alles in één klap zou oplossen! Maar in plaats daarvan kreeg ik vragen, een empathisch luisterend oor en erkenning. Lastig vond ik dat in het begin. Maar voor de lange termijn was het heilzaam: ik moest op zoek naar het antwoord op de vraag: wat is voor mij belangrijk? En omdat mijn therapeut mij daar steeds weer naar vroeg, ontdekte ik iets wezenlijks: ik ben van belang. En dat was ten diepste wat ik nodig had om te ontdekken.
Ik ben Nelleke Petit en heb sinds 2018 een praktijk in psychosociale therapie. Mijn opleiding heb ik gedaan bij De Roos Opleidingen, waar ik veel heb geleerd van wat ik nu nog dagelijks gebruik en toepas in mijn werk.
In mijn twintiger jaren heb ik zelf lang op de stoel van de cliënt gezeten. Zo ken ik de praktijkkamer vanuit verschillende perspectieven.
www.petit-therapie.nl
